Patriach
(พระมหาเถระ)

        เมื่อประมาณ 10 ปีมาแล้วผู้เขียนได้เริ่มสนใจติดตามพระสงฆ์สูงอายุโดยเฉพาะผู้มีสมณศักดิ์
เพราะติดใจในการมีอายุยืนของท่าน จึงศึกษาเพิ่มเติมอย่างต่อเนื่อง และทราบว่าพระสงฆ์ในระดับพระราชาคณะ
ที่สูงกว่าชั้นสามัญรวมธรรมยุตและมหานิกายปัจจุบันมีดังนี้

        ชั้นราชมีประมาณ 210 รูป  ชั้นเทพประมาณ 100 รูป  ชั้นธรรม 50 รูป  ชั้นพรหมหรือรองสมเด็จฯ
(หิรัญบัตร) 20 รูป และชั้นสมเด็จฯ (สุพรรณบัตร) รวมสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปรินายกมี 9 องค์

        ได้รวบรวมข้อมูลจากต้นปี พ.ศ. 2548 ถึงสิ้นปี พ.ศ. 2557 เป็นเวลา 10 ปี  พ.ศ. 2548 กรรมการ
มหาเถรสมาคมมีทั้งสิ้น 21 รูป เป็นสมเด็จพระราชาคณะครบ 9 องค์ มีอายุขณะนั้น (เรียงตามลำดับอาวุโส) 
92, 97, 77, 82, 80, 98, 79, 88 และ 89 ปี

        5 ปีต่อมา (พ.ศ. 2553) มรณภาพไป 4 องค์ (คือองค์ที่อายุ 97, 98, 79 และ 89 ปี) มี
พระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเพิ่มจากรองสมเด็จฯ แทน

        เมื่อครบ 10 ปี (ธันวาคม พ.ศ. 2557) สมเด็จฯ ชุด พ.ศ. 2548 ถึงแก่อสัญกรรมอีก 2 องค์ 
จึงเหลือเพียง 2 ใน 9 องค์ ปัจจุบันอายุ 90 และ 98 ปี

        ใน 10 ปีที่ผ่าน ระดับรองสมเด็จฯ ถึงแก่อสัญกรรมที่เป็นกรรมการมหาเถรสมาคม 2 องค์   
ขึ้นเป็นสมเด็จฯ 5 องค์

        กรรมการมหาเถรสมาคมชุดปัจจุบัน (2558)  มีสมเด็จฯ 8 องค์ (ว่าง 1)  

            อายุปัจจุบันของทั้ง  8 องค์ (เรียงตามลำดับอาวุโส) คือ  90, 98, 87, 88, 79, 68, 74 และ 74
            มีรองสมเด็จฯ 9 องค์  อายุ (ตามลำดับอาวุโส)  78, 87, 74, 65, 70, 74, 60 และ 61 ปี

        โดยสรุป กรรมการมหาเถรสมาคมปัจจุบัน (19 องค์)

            ระดับสมเด็จฯ มี 8 องค์  มีอายุต่ำกว่า 70 ปี เพียงองค์เดียว (68) นอกนั้นอายุเกิน 79 ปี
            ระดับรองสมเด็จฯ มี 9 องค์ อายุ 78, 87, 78, 74, 65, 70, 74, 60 และ 61 ปี
            ระดับธรรมมี 2 องค์ อายุ 75 และ 78 ปี

        ทั้งนี้ยังไม่ได้กล่าวถึงอาการอาพาธและสุขภาพกายของคณะกรรมการฯ

        เมื่อเร็ว ๆ นี้ผู้เขียนได้ติดตามข่าวการแต่งตั้งพระคาดินาลของนักบวชไทยนิกายแคทอลิค
จึงทราบว่าในสมัยสันตะปาปาองค์ก่อนองค์ปัจจุบันซึ่งเป็นชาวเยอรมันได้มีการปฏิรูปการเข้าสู่ตำแหน่งและ
พระองค์ท่าน สันตะปาปาเบเนดิคที่ 16 (Benedict XVI) ซึ่งเป็นสันตะปาปาที่อายุมากที่สุดในรอบ 300 ปีที่ผ่าน
คือ 78 ปี ทรงสละตำแหน่งเองหลังดำรงตำแหน่งอยู่ 8 ปี (ค.ศ. 2005-2013) เป็นสันตะปาปาเกียรติคุณ
(Pope Emeritus)  องค์ปัจจุบัน (สันตะปาปา ฟรานซิส ชาวอาร์เจนตินา) ก็ดำเนินการเปลี่ยนแปลงต่อเนื่อง
เช่น ให้พระคาดินาลทั่วโลกซึ่งมีประมาณ 140 องค์อยู่ในตำแหน่งตลอดชีวิตแต่ผู้ที่อายุเกิน 80 ปีไม่มีสิทธิ
เป็นสันตะปาปา  แต่มีสิทธิเลือกพระคาดินาลที่มีคุณสมบัติให้ดำรงตำแหน่งประมุขสูงสุดได้ เพราะเขาเชื่อกันว่า
เมื่ออายุเกิน 80 ปีไปแล้วประชาน (cognition) อาจจะไม่ดีเหมือนที่ตนคิด  เป็นเรื่องที่น่าสรรเสริญ

แนะนำเอกสาร
1)  ปฏิทินศาสนา 2548  โรงพิมพ์สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ กรุงเทพฯ  801 หน้า

2)  ทำเนียบพระราชาคณะ ฉบับสมบูรณ์  พุทธศักราช 2553  อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับบลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน) 
     กรุงเทพฯ  356 หน้า

3)  Wikipedia  (2015)  กรรมการมหาเถรสมาคม  พ.ศ. 2557

4)  Wikipedia.  (2015).  Benedict XVI, Pope Emeritus.

5)  Wikipedia.  (2015).  Pope Francis.